An Interpretation of the Role of Fiṭra in the Epistemology and Realization of Moral Action Based on the Verse of Fiṭra (Qur’an 30:30)

Document Type : Research Article

Authors

1 Professor, Department of Moral Philosophy, Faculty of Theology, University of Qom, Qom, Iran

2 Assistant Professor, Department of Islamic Philosophy, Faculty of Theology, Meybod University, Meybod, Iran

3 Associate Professor, Department of Qur’an and Hadith Studies, Faculty of Theology, Meybod University, Meybod, Iran

4 PhD Candidate in Qur’an and Hadith Studies, Faculty of Theology, Meybod University, Meybod, Iran

Abstract

Moral epistemology is a branch of meta-ethics that addresses certain philosophical issues preceding the discussion of the goodness or badness of moral propositions. Regarding fiṭra (innate disposition) and moral epistemology, it should be noted that fiṭra has long been a subject of discussion from various perspectives. In this context, fiṭra can be considered one of the most complex and significant tools of Qur’anic meta-ethical epistemology. Drawing on Qur’an 30:30, this study explores the epistemological role of fiṭra in Islamic meta-ethics. The authors distinguish between two types of innate moral knowledge based on this verse: innate epistemic knowledge and psychological innate knowledge. Through a detailed analysis of the verse and related Qur’anic passages, fiṭra is interpreted as the innate capacity to discern good from evil based on the situational context and epistemic data. The study also investigates how fiṭra can consistently function as a source of moral knowledge based on its stability in the Qur’an and despite the dynamic nature of human civilization. In fact, the manner in which moral data are organized in individuals can be explained without necessitating any change in fiṭra. The conclusion drawn is that the process of fiṭra’s operation remains constant in individuals; however, the meta-ethical epistemic outcomes of fiṭra improve over time. This observation is consistent with the stability of fiṭra alongside the advancement of civilization. The paper further explores the distinctive features of moral propositions rooted in fiṭra and its distinction from other faculties, particularly its opposition to hawā (carnal desire).

Keywords

Main Subjects


Abū  al-Futūḥ Rāzī, Ḥusayn ibn ʻAlī. Rawḍ  al-Jinān wa Rūḥ al-Janān fī Tafsīr al-Qurān. Mashhad: Bunyād-i Pazhūhish-hā-yi Islāmī, Chāp-i Awwal, 1988/1408.
Abyārī, Ibrāhīm.al- Mawsūʿat al-Qurānīya. Egypt: Mūʾassisa Sijil al-ʻArab, Chāp-i Awwal, 1985/1405.
Akbarī, Riḍā; Muḥammad Ghafūrīnizhād. " Fiṭrat dar Andīshih-yi Ibn ʻArabī  va Irtibāṭ ān bā  Iqtiqād bi Vujūd Khudā". Pazhūhishnāmih-yi ʻIrfān.  No. 2 (2011/1389): 23-42.
Al-Muṭʿanī, ʿAbd al-ʿAẓīm Ibrāhīm Muḥammad. Wīzhigīhā-yi Balāghī Bayān Qurān.. translated by Sayyid Ḥusayn  Siydī. Tehran: Sūkhan, Chāp-i Awwal, 1969/1388.
Amīn, Nuṣrat biygum. Tafsīr Makhzan al-ʻIrfān dar ʿUlum Qurān S.l. s.n. Chāp-i Awwal, s.d.  
Bayḍāwī, ʻAbd Allah ibn ʻUmar. Anwār al-Tanzīl wa Asrār al-Taʾwīl. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Tūrāth al-ʻArabī. Chāp-i Awwal, 1997/1418.
Darah, Muḥammad ʿAlī. Tafsīr al-Qurān al-Karīm wa Iʿrābuhu wa Bayānah. Beirut: Dār Ibn Kathīr, 2009/1430.
Driver, Julia. Dānishnāmih-yi Falsafah  Akhlāq (Ravānshināsī Akhlāq). translated by Māshā Allāh Raḥmatī.  Tehran: Sūfiyā, Chāp-i Awwal, 2014/1392.
Faʻālī, Muḥammad Taqī.  Maʿrifatshināsī dar Qurān. Qum: Pazhūhishgāh Ḥawzah va Dānishgāh. Chāp-i Awwal, 2016/1394.
Faḍl Allāh, Muḥammad Ḥusayn. Min Vaḥy al-Qurān. Beirut:  Dār al-Malāk. Chāp-i Awwal,   1998/1419.
Ghafūrīnizhād, Muḥammad. "Naẓarīyah-yi Fiṭrat va ʿUlūm-i Insānī; Kumish-hā-yi Mutiqābil". Falsafah va Kalām, ʿAql va Dīn. No. 2 (2011/1389): 95-110.
Ḥawī, Saʿīd. al-Asās fī al-Tafsīr. Cairo: Dār al-Salām,  Chāp-i Shishum, 2003/1424.
Ibn ʻAjībah, Aḥmad. al-Baḥr al-Madīd fī Tafsīr al-Qurān al-Majīd. Miṣr: Ḥasan ʿAbbās Zakī, Chāp-i Awwal,  1998/1419.
Ibn ʻĀshūr, Muḥammad Ṭāḥir. Tafsīr al-Taḥrīr wa al-Tanwīr. Beirut: Mūʾassisa al-Tārīkh al-ʻArabī. Chāp-i Awwal,   1999/1420. 
Ibn Athīr, Mubārak ibn Muḥammad. al-Niḥāya  fī Gharīb al-Ḥadīth wa al-Athar. Qum: Ismāʻīlīyān, Chāp-i Chāhārum, 1989/1367.
Ibn ʿAṭīyah, ʻAbd  al-Ḥaqq ibn Ghālib. al-Muḥarrar al-Wajīz fī Tafsīr al-Kitāb al-ʿAzīz. Beirut: Dār al-Kutub-i al-ʻIlmīyya, Manshūrāt Muḥammad ʻAlī Bayḍūn, Chāp-i Awwal, 2001/1422.
Ibn Bābawayh, Muḥammad ibn ʻAlī. al-Tawḥīd. Qum: Mūʾassisa al-Nashr al-Islāmī, Chāp-i Awwal,  1978/1398.
Ibn Kathīr, Ismāʻīl ibn ʻUmar. Tafsīr al-Qurān-i  al-ʿAẓīm. Beirut: Dār al-Kutub-i al-ʻIlmīyya, Muḥammad ʻAlī Bayḍūn, Chāp-i Awwal,  1998/1419.
Ibn Manẓūr, Muḥammad ibn Mukarram. Lisān al-ʿArab. Qum: Adab al-Ḥawzah, 1985/1405.
Ibn Sīda, ʻAlī ibn Ismāʻīl. al-Muḥkam wa al-Muḥīṭ al-Aʻẓam. Beirut: Dār al-Kutub-i al-ʻIlmīyya. 2000/1421.
Javādī ʻĀmilī. ʻAbd Allah. "Fiṭrat dar Āyihih-yi Qurān". Insānpazhūhī Dīnī. No. 23(2011/1389 ): 5-28. 
Javādī ʻĀmilī. ʻAbd Allah. Fiṭrat  dar Qurān. Qum: Asrāʾ. Chāp-i Awwal, 1959/1378.
Javādī ʻĀmilī. ʻAbd Allah. Tafsīr  Insān bi Insān. Qum: Asrāʾ. Chāp Haftum, 2014/1392.
Javādī, Muḥsin. Masʾalih-yi Bāyad va Hast. Qum: Markaz Intishārāt-i Daftar Tablīghāt-i Islāmī, Chāp-i Awwal, 1997/1375.
Khaṭīb, ʻAbd al-Karīm. al-Tafsīr al-Qurānī li-l-Qurān. Beirut: Dar Fikr al-ʻArabī, Chāp-i Awwal,  2003/1424.
Kulīnī, Muḥammad ibn Yaʿqūb. al-Kāfī. Qum: Dār al-Ḥadīth. Chāp-i Awwal, 2008/1429.
Kulīnī, Muḥammad ibn Yaʿqūb. al-Kāfī. Tehran: Dār al-Kitāb al-Islāmīyya, Chāp-i Chāhārum, 1987/1407.
Maghnīyah, Muḥammad Javād. al-Tafsīr-i al-Kāshif. Qum: Dār al-Kitāb al-Islāmī, Chāp-i Awwal, 2003/1424..
Makārim Shīrāzī, Nāṣir. Mukhtaar al-Amthal. Qum: Madrisah-yi Imām ʿAlī ibn Abī  Ṭālib (AS), Chāp-i Awwal,  2007/1428.
Makārim Shīrāzī, Nāṣir. Tafsīr-i  Numūnah. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyya. Chāp-i Dahum, 1992/1371.
Makkī ibn Ḥammūsh. al-Hidāya  ilā Bulūgh al-Nihāya. Shārjih: al-Jāmiʻa al-Shāriqa, Kulīya al-Dirāsāt al-ʻUlīyā wa al-Baḥth al-ʻIlmī, Chāp-i Awwal,  2008/1429.
Makkī ibn Ḥammūsh. Mushkil Iʻrāb al-Qurān. Beirut: Dār Yamāmah, Chāp-i Sivum, 2002/1423.
Markaz Farhang va Maʿārif Qurān. Tarjumah Qurān. Qum: Būstān-i Kitāb. Chāp-i Awwal, 2007/1385.
Maybudī, Aḥmad ibn Muḥammad. Kashf al-Asrār wa ʻUdda al-Abrār. Tehran: Amīr Kabīr. Chāp-i Panjum, 1993/1371.
Mudarisī, Muḥammad Taqī. Min Hudā al-Qurān. Tehran: Dār Muḥibī al-Ḥusayn , Chāp-i Awwal, 1998/1419.
Mufīd, Muḥammad ibn Muḥammad. Taīḥ Iqtiqādāt al-Imāmīyah.Qum:  Kungirah-yi Shaykh Mufīd,. Chāp-i Duvvum, 1993/1414.
Muʿin al-Dīn Shīrāzī, Muḥammad. Hādī ibn Muḥammad.  al-Kashf al-Wāfī fi Shar Uṣūl al-Kāfī. Qum: Dār Ḥadīth, Chāp-i Awwal, 2009/1430.
Muqātil ibn Sulaymān.  Tafsīr Muqātil ibn Sulaymān. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Tūrāth al-ʻArabī, Chāp-i Awwal,  2002/1423.
Muṭaharī, Murtaḍā. Fiṭrat. Tehran: Ṣadrā.  Chāp-i Bistum, 2010/1388.
Naḥās,  Aḥmad ibn Muḥammad. Iʻrāb al-Qurān. Beirut: Dār al-Kutub al-ʻIlmīyya, Chāp-i Awwal, 2000/1421.
Pānīpitī, Thanāʾ Allāh. al-Tafsīr al-Muharī. Kuwiytih: Rushdīyih, Chāp-i Awwal,  1992/1412.
ʾin Ibrāhīmābādī, Malīḥi; Muḥsin Bājgirān. " Ulgūy Schleiermacher va Taʻāmul Siyāq Matnī va Ḥālī dar Dūr Hermeneutics Mutināsib Qurān". Muṭāliʻāt-i  Islāmī ʿUlum Qurān va Ḥadīth. No. 91 (autumn and winter 2014/1392): 91-113.
Qayyim, ʿAbd al-Nabī. Farhang Muʿāṣir ʿArabī Fārsī. Tehran: Farhang Muʿ āṣir, Chāp-i Dahum, 2012/1390.
Qirāʾatī, Muḥsin. Tafsīr Nūr. Tehran: Markaz-i Farhangī Dars-hā-yi az Qurān. Chāp-i Awwal,  2010/1388.
Qurān-i Karīm. translated by Aḥmad Kāviyānpūr, Tehran: Iqbāl, Chāp-i Sivum,  1994/1372.
Qurān-i Karīm. translated by ʻAlī Mishkīnī Ardabīlī. Tarjamah-yi Qurān.  Qum: al-Hādī, Chāp-i Duwwum, 2003/1381.
Qurān-i Karīm. translated by Ḥusayn Anṣārīyān. Chāp-i Awwal, Qum: Usvih, 2005/1383.
Qurān-i Karīm. translated by Muḥammad ʻAlī Riḍāyī Isfahānī. Qum: Mūʾassisah-yi Taḥqīqātī Farhangī Dār al-Dhikr, Chāp-i Awwal,  2005/1383.
Qurān-i Karīm. translated by Muḥammad Mahdī Fūlādvand. Tehran: Daftar Muṭāliʿāt Tārīkh va Maʿārif-i Islāmī. Chāp-i Sivum, 1997/1418.
Qurṭabī, Muḥammad ibn Aḥmad. Al-Jāmiʿ al-Aḥkām al-Qurān. Tehran: Nāṣir Khusrū, Chāp-i Awwal, 1986/1364.
Qushiyrī, ʿAbd al-Karīm ibn Havāzin. Laāʾif al-Ishārāt. Cairo: al-Hiyʾat al-Miṣrīya al-ʻĀmma li-l-Kitāb, Chāp-i Sivum,  2000/1378.
Rāghib Iṣfahānī, Ḥusayn  ibn Muḥammad. Mufradāt Alfāẓ Qurān. Damascus: Dār al-Qalam- Dār al-Shāmīya. Chāp-i Awwal,  1992/1412.
Riżāyī Iṣfahānī, Muḥammad ʻAlī. Tafsīr Qurān Mihr.Qum: Pazhūhish-hā-yi Tafsīr va ʿUlum Qurān, Chāp-i Awwal, 1968/1387.
Saʿdī, ʻAbd al-Raḥmān. Taysīr al-Karīm al-Raḥmān fī Tafsīr Kalām al-Manān. Beirut: Maktaba al-Nahḍa al-ʿArabīya. Chāp-i Duvvum, 1988/1408.
Ṣādiqī Tihrānī, Muḥammad. Tarjumān Furqān: Tafsīr Mukhtaṣar Qurān Karīm. Qum: Shukrānah, Chāp-i Awwal, 2010/1388
  Samarqandī, Naṣr ibn Muḥammad. Tafsīr al-Samarqandī  al-Musamā Baḥr al-ʻUlūm. Beirut: Dār al-Fikr. Chāp-i Awwal, 1995/1416.
Saqafī Tihrānī, Muḥammad. Ravān Jāvīd dar Tafsīr Qurān al-Majīd. Tehran: Burhān, Chāp-i Duvūm, 1978/1398.
Sayyid Ṭanṭāwī, Muḥammad. al-Tafsīr al-Wasīṭ li-l-Qurān-i al-Karīm. Cairo: Nahḍa Miṣr, Miṣr: Nahḍa Miṣr, Chāp-i Awwal, 1997/1418.
Shahīdī, Saʿīdih Sādāt. "Ẓarfīyat Falsafah-yi Ibn Sīnā dar Bāzyābī Abʿād Girāyishī Fiṭrat". Ḥikmat Sīnavī. (spring and summer  2023/1401): 51-74.
Sulṭān ʿAlī Shāḥ, Sulṭān Muḥammad ibn Ḥiydar. Bayān al-Saʿāda fī Maqāmāt al-ʿIbāda. Beirut: Aʻlamī, Chāp-i Duvvum, 1988/1408.
Suyūtī, ʿAbd al-Raḥmān ibn abī bakr. al-Itqān fī ʿUlūm al-Qurān. Beirut: Dār al-Kitāb al-ʻArabī. Chāp-i Duvvum,  2000/1421.
Ṭabarī, Muḥammad ibn Jarīr. Jāmiʿ al-Bayān fī Tafsīr al-Qurān. Beirut: Dār al-Maʿrifa. Chāp-i Awwal, 1992/1412.
Ṭabarsī. Faḍl ibn Ḥasan. Majmaʻ al-Bayān fī Tafsīr al-Qurān. Tehran: Nāṣir Khusrū. Chāp-i Sivum,  1994/1372.
Ṭabarsī. Faḍl ibn Ḥasan. Tafsīr Jawāmiʿ al-Jāmiʿ. Qum: Markaz-i Mudīrīyat-i Ḥawzah-yi ʻIlmīyah. Chāp-i Awwal, 1992/1412.
Ṭabāṭabāyī, Muḥammad Ḥusayn. al-Mīzān fī Tafsīr al-Qurān. Qum: al-Aʻlamī, Chāp-i Duwum, 1970/1390.
Tarkhān, Qāsim. " Fiṭrat va Fiṭrīyāt dar Nigāh ʿAllāmah Ṭabāṭabāʾī va Barāyand ān dar ʿUlūm Insānī". Muṭāliʻāt Maʿrifatī dar Dānishgāh Islāmī. No. 1 (2018/1396): 81-104.
Thaʿālabī, ʿAbd al-Raḥmān ibn Muḥammad. al-Jawāhir al-Ḥisān fī Tafsīr al-Qurān. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Tūrāth al-ʻArabī, Chāp-i Awwal, 1997/1418.
Thaʿlabī, Aḥmad ibn Muḥammad. al-Kashf wa al-Bayān. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Tūrāth al-ʻArabī. Chāp-i Awwal, 2001/1422.
Ṭīb, ʻAbd al-Ḥusayn. Aṭyab al-Bayān fī Tafsīr al-Qurān. Tehran: Islām, Chāp-i Duwum, 1991/1369.
Ṭūsī, Muḥammad ibn Ḥasan. al-Tibyān fī Tafsīr al-Qurān. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Tūrāth al-ʻArabī. Chāp-i Awwal,  s.d.
Yathribī, Sayyid  Yaḥyā. ʻAyār Naqd 2. Qum: Būstān-i Kitāb, Chāp-i Awwal, 2005/1383.
Zamakhsharī, Maḥmūd ibn ʻUmar. al-Kashāf ʿan Ḥaqāʾiq Ghawāmiḍ al-Tanzīl wa ʻUyūn al-Aqāwīl fī Wujūh al-Taʾwī. Beirut: Dār al-Kitāb al-ʻArabī. Chāp-i Sivum, 1987/1407.
Zuḥaylī, Wahbah. al-Tafsīr al-Wasīṭ. Dimashq: Dār al-Fīkr. Chāp-i Awwal, 2001/1422.
 
CAPTCHA Image