Resolving the Conflict between Two Islamic sects regarding the denotation of " Dābbatol-Arḍ" in the Verse 82 of Surah "al-Naml"

Document Type : Original Article

Authors

• Bibi Zahra Shahidpour ¹
• Vahideh Fakhar Noghani ²

¹ Ph.D. student, Ferdowsi University of Mashhad

² Assistant Professor, Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/jquran.2022.72358.1175

Abstract

"Dābbah" is an Arabic word that means "a moving and living being". It appears 14 times in the Quran. The context of these verses reveals that it is a general word and denotes all creatures, including both animals and humans. Still, regarding verse 82 of surah "al-Naml," there is a conflict between Shia and Sunni commentators. In this verse, Allah says: "Wa idhā waqa’al­qaw lu ‘alay­him akh­raj­nā lahum dābbatam minal­ar­ḍi tukallimuhum annannāsa kānū bi­āāyātinā lā yūqinūn"; "And when the word shall come to pass against them, We shall bring forth for them a creature from the earth that shall wound them, because people did not believe in Our Communications ". Most Shiites believe the derived meaning of the word "Dābbah" in this verse is proof of Imam Ali's Return (Rajʿat) which is verified by some narrations. However, the Sunnis' view is completely different; according to some traditions, they consider the word as a strange and mythical animal. Despite this, both groups agree about the emergence of " Dābbatol-Arḍ" in the End Time (ākhar al-Zamān) and consider it as a sign of the Judgement Day. As fundamental research, this paper aims to resolve the conflict between two Islamic sects. Also, it is a library and case study and examines the denotation of "Dābbatol-Arḍ" in the verses and narrations through different books and documents.

Keywords

• Rajʿat
• Two Islamic sects
• Dābbatol-Arḍ
• Verse 82 of surah "al-Naml"
• Sign of the Judgement Day

Main Subjects

• Quran and Hadith Studies

---

References

قرآن کریم

ابن‏‌ابى‏‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، چاپ سوم، مکتبة نزار مصطفى الباز، ریاض، 1419ق.

ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل‏، محقق: غضبان، عامر و جمعی از نویسندگان، مؤسسة الرسالة، بیروت‏، چاپ اوّل، 1416ق.‏

ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، علامه‏، قم، چاپ اول، 1379ق.

ابن‏‌عربى، محمد بن على، تفسیر ابن عربى، تحقیق رباب، سمیر مصطفى‏، چاپ اول، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1422ق.

ابن‌فارس، أحمد بن فارس، ‏معجم مقاییس اللغة، مصحح: هارون، عبد السلام محمد‏، چاپ اول‏، مکتب الاعلام الاسلامی‏، قم، 1404ق

ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن الحافظ‏، محقق: معروف، بشار عواد، چاپ اوّل، دار الجیل، بیروت، 1418ق‏.

ابن منظور، محمد بن مکرم‏، لسان العرب‏، مصحح: میر دامادى، جمال الدین،‏ چاپ سوم، دار الفکر، بیروت،‏ ‏1414ق‏.

ابوالفتوح رازى، حسین بن على، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، چاپ اول، بنیاد پژوهشهاى آستان قدس رضوی، مشهد،1408ق.

استرآبادى، على، تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة، چاپ اول، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم،1409ق.

آلوسى، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، چاپ اوّل، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1415ق.

امامی، محمد؛ احمدی فر، مصطفی، عباسی، فریدون،  «رهیافتی نو بر حجیت خبر واحد در تفسیر (با تکیه بر دیدگاه شیخ طوسی)»، آموزه های قرآنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 29، بهار و تابستان 98.

بهادری جهرمی، روح الله، «مصداق شناسی آیه دابّة الارض با توجه به روایات»، فصلنامه علمی پژوهشی حدیث پژوهی، شماره 18، 1396.

ترمذى، محمد بن عیسى، الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی‏، تحقیق و شرح: شاکر، احمد محمد، چاپ اوّل، دار الحدیث، قاهره، 1419ق.

تیمى، یحیى بن سلام‏، تفسیر یحیى بن سلام التیمى البصرى القیروانى، ‏چاپ اول، دار الکتب العلمیة، بیروت‏، 1425ق.

ثقفى تهرانى، محمد، روان جاوید در تفسیر قرآن مجید، چاپ دوم، برهان، تهران، 1398ق.

جعفری، احمد و هادیان شیرازی، عبدالرسول، معناشناسی دابّة الارض و نگاهی نو به مفهوم آن، همایش ملی واژه پژوهی در علوم اسلامی، اردیبهشت1395.

حسینی زبیدی، محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس‏، مصحح: على هلالى و علی سیرى، چاپ اول،‏ دارالفکر، بیروت،‏ 1414ق‏.

حسینى همدانى، محمد، انوار درخشان در تفسیر قرآن، چاپ اول، لطفى ، تهران، 1404ق.

حلى، حسن بن سلیمان بن محمد، مختصر البصائر، مصحح: مظفر، مشتاق‏، چاپ اول، ‏ مؤسسة النشر الإسلامی، قم، 1421ق.

خویی، سیدابوالقاسم، البیان فی تفسیرالقرآن، إحیاء آثار الامام خویی، قم، بی تا.

راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن،‏ محقق: داوودى، صفوان عدنان،‏ چاپ اول، دار الشامیة، بیروت، ‏1412ق‏.

زمخشرى، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، چاپ سوم، دار الکتاب العربی، بیروت،1407ق .

سمرقندى، نصر بن محمد، تفسیر السمرقندى المسمى بحر العلوم، چاپ اول، دار الفکر، بیروت، 1416ق.

سیوطى، عبدالرحمن بن ابى‏بکر، الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، چاپ اول، کتابخانه عمومى حضرت آیت الله العظمى مرعشى، قم، 1404ق.

شاه‌‏عبدالعظیمى، حسین، تفسیر اثنى عشرى، چاپ اول، میقات، تهران، 1363.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، أسرار الآیات و أنوار البیّنات، مصحح: خواجوی، محمد، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، تهران، 1360.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، مکتبة المصطفوی، قم، 1368.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مفاتیح الغیب، مصحح: خواجوی، محمد، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، تهران،1363.

صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّى الله علیهم، چاپ دوم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، 1404ق.

صنعانى، عبدالرزاق بن همام، تفسیر القرآن العزیز، چاپ اول، دار المعرفة، بیروت،1411ق.

طباطبایی، محمدحسین، المیزان تفسیرالقرآن، چاپ دوم، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، 1390ق.

طبرسى، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، چاپ اول، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، قم، 1412ق.

طبرى، محمد بن جریر، جامع البیان فى تفسیر القرآن، چاپ اول، دار المعرفة، بیروت، 1412ق.‏

طنطاوی، بن جوهری، الجواهر فی تفسیرالقرآن، چاپ اوّل، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1425ق.

عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، مصحح: رسولى محلاتى، سید هاشم‏، چاپ اول، المطبعة العلمیة، تهران، 1380ق.

قرشى بنابى، على‌‏اکبر، تفسیر احسن الحدیث، چاپ دوم، بنیاد بعثت، تهران، 1375.

قرشى بنابى، على‌‏اکبر، قاموس قرآن،‏ چاپ ششم، دار الکتب الإسلامیة، تهران،‏1371.

قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، مصحح: موسوى جزائرى، طیّب‏، چاپ سوم، دارالکتاب، قم، 1404ق.

کاشانى، فتح‌‏الله بن شکرالله، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، چاپ اول، کتابفروشى اسلامیه، تهران، بی تا.

کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، چاپ چهارم، الإسلامیة، تهران، 1407ق.

مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، چاپ دوم، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت، 1403ق.

معرفت، محمدهادی، التفسیر الأثری الجامع، موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، قم، 1387.

مغنیه، محمدجواد، ترجمه تفسیر کاشف، چاپ اول، بوستان کتاب، قم، 1378.

مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، چاپ دهم، دار الکتب الإسلامیة، ‏ تهران، 1371.

نقی زاده، حسن و موسوی نیا، سعیده سادات، بررسی مصداق دابّة الارض در روایات فریقین، علوم حدیث، شماره 53، پاییز 1388.

نیری، عصمت و دیگران، تفسیر تطبیقی دابّة الارض در آیه 82 نمل و ارتباط آن با رجعت، مطالعات تفسیری، شماره23، پاییز 1394.