ارزیابی انتقادی مثبت‌نگری به انسان در طبقه‌بندی فضیلت‌ها در روان‌شناسی مثبت از نگاه قرآن کریم

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احمدرضا قضاوی ¹
• غلامرضا رئیسیان ²
• سید محسن اصغری نکاح ³

¹ گروه علوم قرآن و حدیث ، دانشکده الهیات ، دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد ، ایران

² علوم قرآن و حدیث ، دانکشکده الهیات ، دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد ، ایران

³ دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی ، گروه روان شناسی مشاوره و تربیتی

10.22067/jquran.2024.86657.1666

چکیده

یکی از مهم‌ترین مبانی انسان‌شناختی روان‌شناسی مثبت‌نگر، پذیرش نگاه مثبت به انسان است. در پی تبیین چیستی این نگاه مثبت به انسان می‌توان آن را مشتمل بر دو زیر مؤلفه دانست: یکی پذیرش منش و ویژگی‌های مثبت صفت‌گونه در انسان و دیگری اصالت تومان توانمندی‌ها و ضعف‌ها در انسان. از نگاه قرآن کریم و بر اساس برداشت بسیاری از مفسران، شاکله به معنای منش بوده و پذیرش تحولات قلب، تأکید بر ظهور ویژگی‌های اخلاقی در ظرف آخرت و تکرار زیاد عباراتی مانند «بما کانوا یعملون» نشان از پذیرش ویژگی‌های صفت‌گونه است. از سوی دیگر قرآن کریم نیز نه‌تنها ویژگی‌های مثبت صفت‌گونه را می‌پذیرد؛ بلکه مفسران بر این باورند که قرآن کریم گرایش‌های دوگانه‌ای را درون انسان می‌پذیرد که در تقابل یکدیگر نیستند و مفسران برای جمع میان آن‌ها از تعابیر مختلفی بهره برده‌اند. در مجموع به نظر می‌رسد که نگاه مثبت به انسان در روان‌شناسی مثبت با قرآن کریم همسویی بالایی دارد.

کلیدواژه‌ها

• انسان‌شناسی
• مثبت‌نگری
• روان‌شناسی مثبت
• قرآن
• منش

موضوعات

• علوم قرآن و حدیث

---